Nieuwe regels voor de gemeenteraad: gemiste kans voor transparantie
Een huishoudelijk reglement klinkt misschien weinig spectaculair, maar het is essentieel voor een goed functionerende gemeenteraad. Het bepaalt hoe raadsleden vergaderen, hoe het debat gevoerd wordt en welke rechten elk raadslid heeft om zijn of haar mandaat op een degelijke manier op te nemen. Kortom: het zijn de spelregels van onze lokale democratie. En net daarom is het zo belangrijk dat die spelregels eerlijk, transparant en werkbaar zijn.
Tijdens de gemeenteraad van mei keurde de meerderheid het aangepaste huishoudelijk reglement goed. Team 3560 waardeert het constructieve overleg tussen de drie vrouwelijke fractieleiders. Er werd op een open, inhoudelijke en respectvolle manier samengewerkt. Toch konden we als oppositie uiteindelijk niet anders dan ons te onthouden. Enkele fundamentele bezorgdheden van onze fractie werden niet weggewerkt.
Beperkt spreekrecht voor raadsleden
Eรฉn van de opvallende punten in het nieuwe reglement is de beperking dat een raadslid maximaal twee keer het woord mag nemen tijdens een debat. Hoewel dergelijke afspraken werkbaarheid kunnen bevorderen, betreuren wij het dat deze regel zo strikt is vastgelegd. Een gemeenteraad is de plaats bij uitstek voor debat, afwegingen en argumentatie. Door die ruimte in te perken, komt de kwaliteit van de besluitvorming in het gedrang. Jeffrey riep de voorzitter op om zijn rol hierin correct op te nemen, iets waarvoor we hem ook hebben bedankt, gezien zijn correcte aanpak in de voorbije vergaderingen.
Het leesvinkje: al negen jaar een pijnpunt
Een tweede fundamenteel punt dat Team 3560 opnieuw op tafel legde, is het gebrek aan automatische inzage in de volledige dossiers van het college, inclusief alle bijlagen. Of zoals Jeffrey het al negen jaar noemt: “Het leesvinkje moet eindelijk aan.”
De realiteit blijft pijnlijk eenvoudig:
- De documenten zijn digitaal beschikbaar, maar raadsleden moeten er telkens expliciet om vragen.
- Dat verhoogt de werkdruk van de administratie, terwijl het net eenvoudiger kan.
- Transparantie en digitale toegankelijkheid zijn vandaag evident. Waarom gebruikt Lummen de tools die daar al voor bestaan dan niet?
Het VVSG-model laat deze manier van werken trouwens wรฉl toe en andere gemeenten doen het gewoon al. Wat houdt Lummen dan tegen?
Democratie vraagt toegang tot informatie
Team 3560 benadrukte dat dit geen partijpolitieke kwestie is, maar een structurele noodzaak. Elke mandataris, meerderheid of oppositie, vandaag of in de toekomst, heeft er belang bij om snel en volledig toegang te krijgen tot de juiste informatie. Dat is de basis van een gezonde en goed functionerende democratie.
Ook participatie verdient een volwaardig reglement
Tot slot herinnerde Team 3560 aan de verplichting dat elke gemeente een participatiereglement moet hebben. In Lummen wordt dit slechts gedeeltelijk geregeld via het hoofdstuk over verzoekschriften in het huishoudelijk reglement, maar dat is onvoldoende. Daarom pleiten we voor een echt en volwaardig participatiereglement dat duidelijkheid biedt over inspraakmogelijkheden en de rol van inwoners in het lokaal beleid.
Team 3560 blijft zich inzetten voor meer transparantie, meer inspraak en een sterker lokaal debat. Want een gemeenteraad werkt pas รฉcht als iedereen toegang heeft tot de juiste informatie รฉn het woord mag nemen om dat debat ten gronde te voeren.
